Interview in Trouw: "Nederland heeft last van smetvrees voor biologisch"

Op 1 maart 2021 stond een groot interview met Eosta-CEO Volkert Engelsman in het dagblad Trouw over de vraag waarom Nederland internationaal zo achterloopt met biologische landbouw ten opzicht van de rest van Europa. We vatten hier de belangrijkste boodschappen samen. U kunt het originele artikel hier lezen.

Engelsman richtte Eosta in 1990 op en maakte in de 30 jaar nadien de doorbraak van biologische landbouw mee in alle uithoeken van de wereld. Alleen in Nederland zelf brak biologisch niet door. De grens van 5% bio is nog steeds niet bereikt, in tegenstelling tot landen als Duitsland, Frankrijk, Zweden en Denemarken. Hoe kan dat?

De oorzaak voor deze achterstand ligt in de geschiedenis van de Nederlandse landbouw,” stelt Engelsman in het artikel. “Na de Tweede Wereldoorlog heerste er honger en daardoor werden wij kampioen intensieve landbouw en export. We hadden maar één doel: maximale opbrengst per hectare.”

Rond het jaar 2000 veranderde de vraag: de Europese consument wilde natuurlijker, gezonder en duurzamer eten en de internationale vraag naar biologisch voedsel explodeerde. “Daar is het Nederlandse systeem niet op ingericht”, aldus Engelsman. “Wij bleven hangen in het oude normaal.”

Internationale markten kijken volgens hem anders naar voedsel dan de Nederlandse. “Op de internationale markt draait het om twee woorden: gezondheid en vitaliteit. Men wil producten die afkomstig zijn uit de échte vruchtbare aarde, die in écht zonlicht zijn gegroeid.” De Nederlandse angst voor verandering omschrijft Engelsman als ‘smetvrees voor biologisch’. “Door die vrees zijn andere landen de gidslanden geworden en wij de volgers.”

Argumenten dat alleen conventionele landbouw de wereld zou kunnen voeden, of dat biologische voeding te duur is, veegt Engelsman van de tafel. De lagere prijs van conventioneel voedsel is volgens hem niet reëel. “De samenleving worstelt ermee dat de grote vervuilers alsmaar wegkomen met belasting- en concurrentievoordelen, terwijl de gewone burger opdraait voor het opruimen van hun rommel.”

Engelsman pleit er daarom samen met Michael Wilde van Bionext voor om vervuilers fiscaal aan te pakken en de consumptie van gezond en duurzaam eten te stimuleren met een verlaagd BTW-tarief. “Het is tijd om het nieuwe normaal volledig te omarmen.”

Ondanks het uitblijven van de grote doorbraak in Nederland, is Engelsman optimistisch over de toekomst. In de EU is het de Nederlander Frans Timmermans die het voortouw neemt met zijn Green Deal. Daarin stelt hij als doel dat in 2030 een kwart van alle Europese landbouw biologisch moet zijn. 

Bron: Trouw, Roelant Frijns. Beeld: Inge van Mill.